Veranderingen in de relaties

Wat jij nodig hebt is geen medelijden maar begrip. Geen sympathie, maar empathie (een leuk (Engelstalig) filmpje om het verschil uit te leggen vind je hier): https://youtu.be/1Evwgu369Jw

Wanneer vrienden en familie je anders gaan behandelen maakt dat het leven met pijn nog moeilijker voor jou. Zeker wanneer een geliefd iemand jou eerst wel steunt en helpt, maar als het langer duurt en ‘nog steeds niet over is’, die steun en hulp toch steeds minder wordt.

Daar komt ook nog eens bij dat jij misschien ook wel veranderd bent door de pijn. Misschien heb je dat zelf niet eens zo door, maar pijn zorgt er vaak voor dat je je afstandelijker en stiller gedraagt. Je voelt je misschien schuldig of minder waardevol als gevolg van je pijn en je beperkingen, en dat zorgt er soms voor dat de ander bewust of onbewust wat meer afstand neemt.

‘Meeleven-moe’

Soms zijn je familie en vrienden er weliswaar eerst wel voor je, maar als het langer duurt dan neemt hun begrip en steun af. Je partner kan gefrustreerd raken van al het extra werk dat hij moet doen en de zorg die jij misschien nodig hebt, en reageert die frustraties op jou af. Die vriend(in) met wie je altijd ging sporten of naar de bioscoop ging is het wachten zat en gaat nu met iemand anders. Je familie gaat ervan uit dat het inmiddels wel over zal zijn en vraagt ook misschien al lang niet meer hoe het nu met je gaat. Dit alles is heel kwetsend en zoals menig pijnpatiënt mij vertelde, doet dit vaak nog meer pijn dan de pijn zelf.

Probeer door juiste communicatie op goed uitgekozen momenten toch uit te leggen wat die chronische pijn nu precies inhoudt, wat dit voor jouw leven betekent, en dat negatieve emoties bij zo’n voortdurende pijn onvermijdelijk een rol gaat spelen.

Als je dit te moeilijk vindt is een goede hulp daarbij de ‘Brief aan een vriend’, die je op de website van Boek-en-steun kunt downloaden, zo nodig naar jou wensen kunt aanpassen aan jouw situatie, en daarna kunt versturen naar die mensen waarvan je meer begrip en steun hoopt te krijgen. Je vindt hem hier: http://bit.ly/1ErFLNS

Ongemakkelijk

Om een geliefde te zien lijden geeft de ander een vervelend gevoel van ongemak en machteloosheid. Daarbij kan ook hij of zij zich boos maken over de pijn, zich verdrietig of angstig voelen, of bedroefd zijn over het kwijtraken van jullie oude leven. En ook al is het voor jou heel pijnlijk,  vaak ontkent de ander, uit een soort zelfbescherming, wat er aan de hand is. Soms is het voor hem of haar té ongemakkelijk om de ware feiten met betrekking tot onze chronische pijn onder ogen te zien.

Soms worden deze reacties ingegeven door een schuldgevoel. De ander voelt zich ongemakkelijk vanwege zijn eigen gezonde lijf en het feit dat hij gewoon kan gaan doen wat er maar in hem opkomt, of dat nu wandelen, sporten, uitgaan of iets anders is. Hij voelt zich ongemakkelijk om erover te praten, wanneer hij weet dat jij die dingen niet meer kunt.
Probeer dit te begrijpen, en bedenk goed dat ieder mens zijn eigen sores heeft. Iedereen, ook al is hij dan wel helemaal gezond, worstelt toch met zijn eigen uitdagingen, tegenslagen, zorgen en mislukkingen.  En onthoud ook goed dat hun wellicht vreemde reactie op jou meer over henzelf zegt dan over jou, en dat jij je dit niet persoonlijk aan moet trekken.

Loslaten

Ik had vroeger de allerbeste vriendin die je maar kon hebben. Toen ik begon te sukkelen met mijn gezondheid was ze vol medeleven en bezorgdheid. Toch voelde ik al snel een afstand ontstaan, en hoe langer mijn gezondheidsproblemen duurden, des te zeldzamer werden haar bezoekjes. Al snel werd mij duidelijk dat zij zich zeer ongemakkelijk voelde bij mijn pijn, hoe stom mij dat dan ook in de oren klonk. Omdat zij niet met mijn chronische pijn om kon gaan creëerde ze een afstand tussen ons, en dat is iets waarvan ik inmiddels heb geleerd dat dit voor veel pijnpatiënten een bekend fenomeen is. In onze maatschappij waar veel, zo niet alles, draait om jeugd en perfectie, hebben velen niet het geduld voor ziekte en beperkingen.

Hoewel er soms ook relaties zijn die juist sterker worden door de veranderingen in je leven die veroorzaakt worden door chronische pijn, zul je moeten accepteren dat je sommige contacten zult moeten loslaten.

Loslaten is een onderdeel van het leven, en in een leven met chronische pijn komt dit nog veel vaker voor. Natuurlijk doet het verdriet als iemand waarvan je houdt je in de steek laat, maar het loslaten ervan is het allerbeste wat je in zo’n geval voor jezelf kunt doen. Ieders leven, dus ook dat van jou, is voortdurend in beweging; je verandert en je groeit, en met die beweging verandert de samenstelling van de groep mensen die een belangrijke rol in jouw leven spelen. Probeer dus je niet te veel blind te staren op de mensen die uit je leven verdwijnen ten gevolge van je chronische pijn, maar laat het los. Zeker wanneer het je alleen nog maar negatieve gevoelens oplevert. Ben niet boos op hen en verwijt ook jezelf niks. Besef dat er wel weer nieuwe contacten voor in de plaats zullen komen.

Zelf-medelijden

Zelf medelijden kan een enorm groot iets worden wanneer jij moet leven met voortdurende pijn. Het besef van verlies van je oude leven, de boosheid en de angst voor de toekomst kunnen al zoveel verdriet veroorzaken , maar als je dan ook nog eens geliefden of vrienden verliest ten gevolge van de pijn, kan dat je in een heel diepe put laten belanden.

Ik weet waar ik over praat. Hoewel je het je nu misschien niet voor kunt stellen, maar het is toch echt een feit dat ik een jaar of vier geleden een lichamelijk én mentaal wrak was. ‘I hit rock-bottom’, zoals de Engelsen zeggen. Ik zag het leven met al die pijn (plus de nodige ellende in mijn leven die er destijds nog bij kwam) niet meer zitten en ik vond dat mijn vriendinnen mij verschrikkelijk in de steek lieten.

Het voordeel van op de diepste bodem van de put zitten is dat er nog maar een weg is en die is naar boven. Je kunt vaak pas aan die reis omhoog beginnen als je die bodem geraakt hebt. Bij mij was dat het geval. Ik stóóf niet omhoog hoor, zeker niet. Het ging zeer, zeer moeizaam, met veel vallen en opstaan; millimeter voor millimeter ben ik omhoog gekropen, maar 4 jaar later ben ik waar ik nu ben. En daar ben ik trots op!

(Als je meer over mijn worsteling en hoe ik er uiteindelijk bovenop gekomen ben wilt lezen dan kan dat. Ik heb alles opgeschreven in mijn boek ‘Limiet gehaald’. Hier vind je meer informatie over dit autobiografische boek: http://boek-en-steun.nl/limiet-gehaald/)

Als jij je op dit moment nog in die donkere krochten van de put verblijft, probeer dan als eerste te accepteren dat de omstandigheden waarin jij je bevindt nu eenmaal heel zwaar zijn. Dat mag je zo voelen, want dat is zo. Ben dus niet te hard voor jezelf. Spreek jezelf toe alsof je een heel goede vriend(in) van je zelf bent, zonder oordeel, zonder kritiek, en zonder drama. Als jij probeert je uiterste best te doen, dat betekent dat je je houdt aan je behandeling, je medicijnen slikt, je beweging neemt, je gezondheid in acht neemt m.b.t eten, drinken, slapen etc., dan zul jij gegarandeerd uit die put komen. Niet van vandaag op morgen, maar net als ik, voetje voor voetje. Je kunt leren om niet langer in te zoomen op de pijn, je kunt nieuwe, kleine dingen ontdekken waar je gelukkig van wordt, en er zullen nieuwe mensen zijn waar je een fijn contact mee kunt opbouwen.

Zelfmedelijden is toegestaan, móet zelfs. Het brengt namelijk ook een soort zorg en toewijding met zich mee; met warmte, liefde en vriendelijkheid voor jouzelf, die je hard nodig hebt om je uitdagingen aan te gaan.

Vrienden vinden onder de lotgenoten

Een manier die helpt bij het goed leren omgaan met jouw chronische problemen is het in contact komen met lotgenoten. Iemand die precies snapt wat jij van dag tot dag, van uur tot uur zelfs, meemaakt. Het is zo fijn wanneer je de ervaringen van anderen herkent, en het contact met mede-pijnpatiënten kan je veel troost bieden. Al heeft iemand een heel andere ziekte die de pijn veroorzaakt, toch merk je vaak dat je van mensen, die voor een deel in hetzelfde schuitje zitten als jij, veel meer steun, empathie en stimulans krijgt omdat zij echt weten wat jij meemaakt.

Zoals ik net al schreef, je kunt pas weer omhoog klimmen als je het diepste punt hebt bereikt, en zo kunnen nieuwe relaties in je leven je verdriet verminderen. Als je nog niet zo lang te maken hebt met chronische pijn, en je wellicht nog volop in het acceptatieproces zit en bang bent dat je veel vrienden kwijt zult raken, weet dan dat er veel nieuwe vrienden kunnen komen, dappere, mooie, inspirerende en meelevende vrienden.

Naast de patiëntenverenigingen die vaak regiogroepen hebben waar pijnpatiënten samen komen in real life, heb je tegenwoordig nog veel gemakkelijker contact via internet. Er bestaan op Facebook, Instagram etc honderden groepen, besloten of open, waar mensen zoals jij elkaar vinden. Mensen die weten wat jij voelt en doormaakt.

Een kleine waarschuwing is hier wel op zijn plaats. Ik volg zelf heel veel groepen in binnen- en buitenland, om er nieuwtjes vandaan te halen, te zien wat er leeft en om van te leren. En net als in het gewone leven zijn er zijn ook groepen waar alleen maar gezeurd wordt. Waar alleen maar verteld wordt hoe erg het allemaal is. Elke dag een spreuk of quote of plaatje waar je volgens mij alleen maar verdrietig van wordt. Als jij je daar beter bij voelt, ga vooral je gang. Ik kan niemand iets verbieden. Maar het lijkt mij dat het op deze manier steeds maar inzoomen op de pijn je nergens toe brengt. Ik probeer met de Facebookgroep van Boek-en-steun altijd een positieve insteek te behouden. Nieuwtjes waar je echt wat aan kunt hebben. Tips en adviezen waardoor je beter met de pijn kunt omgaan. Af en toe een grapje om de pijn even te vergeten. En blogs die je hopelijk op zijn minst aan het denken zetten en je hopelijk de weg wijzen hoe je meer uit het leven kunt halen ondanks je pijn.

Er zijn ook besloten Facebook-groepen voor specifiek jouw soort pijn, zoals voor CRPS, fibromyalgie, PDS, Onzichtbaar ziek, chronische zenuwpijn enz. Je kunt je daar aanmelden en de administrator van de groep zal je dan toelaten. In deze groepen vinden veel chronische patiënten steun van hun lotgenoten. Je kunt er vragen stellen, én beantwoorden, en ervaringen delen.

Het is het fijnste als je zowel in je eigen omgeving zoveel mogelijk van je relaties goed kunt houden, als online nieuwe contacten kunt verkrijgen. De behoefte aan de verbinding tussen mensen is iets wat zelfs chronische pijn niet weg kan nemen.

Dit was deel 3 van Chronische pijn & familie & vrienden.
Deel 1 lees je hier: http://bit.ly/1HOYkTi
Deel 2 lees je hier: http://bit.ly/21MRBjf

De inhoud van mijn blogs mag niet beschouwd worden als een medisch advies, diagnose of behandeling. Het is alleen bedoeld als informatie en geeft slechts mijn mening weer.

Veel meer over chronische pijn en relaties vind je in het boek  ‘Lieve Help!’
Hierin heel veel tips en adviezen, alle do’s en don’ts,  met betrekking tot het leven met chronische pijn, voor zowel de persoon met pijn, als ook voor de mensen om hem of haar heen.
Het boek heeft sinds zijn verschijning alleen maar 5****** recensies gehad, zowel van pijnpatiënten en de mensen om hen heen, alsook van (pijn)artsen, psychologen en therapeuten.
Bestel jouw eigen exemplaar van ‘Lieve Help!’ hier.
Lees meer over ‘Lieve Help’ hier

Wil je dit blogartikel delen of gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of website? Dat is prima, zolang je de volgende zin en een werkende link naar mijn website (www.boek-en-steun.nl) plaatst: “Door Anna Raymann, auteur van: “Lieve help! Steunen en gesteund worden bij chronische pijn en ander onzichtbaar leed”

Meer blogs vind je hier 

Ga ook eens naar de Facebookpagina van Boek-en-steun, like ons en blijf op de hoogte van alle nieuws, tips en adviezen.

Sinds ruim een jaar is er ook de Besloten Groep Chronische pijn Boek-en-steun, waar inmiddels ruim 1600 lotgenoten elkaar ontmoeten, steunen, bevragen, helpen en troosten in een veilige omgeving.