Elk nadeel hep z’n voordeel. Hoe een weekend van pijn mij weer nieuwe inzichten opleverde.

Het afgelopen weekend speelden mijn chronische klachten zodanig op dat ik mijn bed niet ben uitgekomen. Maar elk nadeel hep z’n voordeel zoals een grote Nederlandse filosoof ons ooit leerde. Ik had namelijk wel de tijd en rust om op YouTube alle lezingen te bekijken die eerder gehouden zijn op het jaarlijkse congres van de Women in Pain in Los Angeles. Een van de lezingen maakte speciale indruk op mij omdat er zoveel positiviteit vanaf straalde. Ik wil hem graag met jullie delen, omdat we er allemaal wat van kunnen leren.

Dr. Hasset is een professor in de psychologie aan de universiteit van Michigan. Ze bestudeert de chronisch pijnpatiënt al haar hele leven als psycholoog. Zij bekijkt voornamelijk zijn of haar vermogen om wel of niet met de pijn om te gaan, en dan met name de invloed van onze negatieve en positieve gedachtes en emoties op de pijn.

Zij stelt dat slechts 30% van de chronisch pijnpatiënten goed met zijn pijn om kan gaan, en dat dit bijna altijd komt doordat hij meer positieve gedachten en emoties heeft dan negatieve.
Hoe komt dat? Waarom hebben bij slechts een derde van elke bestudeerde groep van chronisch pijnpatiënten de positieve emoties de overhand? Waarom is steeds maar een derde veerkrachtig genoeg? Wat is er anders bij deze mensen? Dit is wat Dr. Hasset in haar carrière zoveel mogelijk wilde bestuderen, en waarover ze wilde leren en weten.

Zij stelt dat chronisch pijnpatiënten continue bezig zijn met overleven. Ze moeten werken om de rekeningen betalen, en voor het huishouden en hun gezin zorgen. Dat slurpt alle energie op die een pijnpatiënt tot zijn of haar beschikking heeft. Daardoor gaat er een heel belangrijk iets verloren, en dat is het plezier in het leven. Hij doet te weinig leuke dingen meer, ziet te weinig van zijn familie en vrienden, heeft geen tijd of energie meer over om dingen te doen waar hij vrolijk van wordt. Daardoor hebben de meeste chronisch pijnpatiënten te weinig positieve emoties in hun leven.

Positieve emoties verbreden onze mogelijkheden voor ons denken en handelen. Ze maken onze gedachten creatiever, flexibeler, harmonieuzer, opener en efficiënter.
Positieve emoties kunnen de effecten van de negatieve emoties ongedaan maken.
Positieve emoties helpen ons om veerkracht op te bouwen, ook voor latere omstandigheden. Ze zorgen ervoor dat we flexibeler zijn in lastige situaties. Bovendien maken positieve emoties ons aantrekkelijker voor anderen, waardoor we een beter sociaal netwerk kunnen opbouwen.

Uit tal van onderzoeken is bekend dat negatieve emoties een verslechtering van de klachten met zich meebrengen, en dat positieve gedachtes en emoties de pijnervaring juist verkleinen. Dit is zelfs onafhankelijk van elkaar. Dus je kunt best somber en zelfs een beetje depressief zijn, dan nog kun je door positieve gedachtes en emoties je pijn verminderen.

Dr. Hasset geeft ons een aantal tips waarmee wij, chronisch pijnpatiënten, aan de slag kunnen om wat van die positieve emoties, dat plezier en geluk in ons leven terug vinden, en waarmee we onze veerkracht kunnen vergroten.

Je hoeft ze natuurlijk niet allemaal te doen. Kies er een paar uit waarvan je denkt dat ze het beste bij jou passen.

Probeer een groter sociaal netwerk te krijgen. Maak meer contact met de mensen om je heen. Kijk de mensen eens aan, en lach hen zo nu en dan eens toe, ook al is het iemand die je nog niet kent. Neem ook wat vaker contact op met je vrienden, en spreek meer dingen af om samen te doen, ook al denk je dat je er de energie niet voor hebt. Je zult zien dat je van die sociale afspraakjes juist vaak meer energie krijgt!
Maak de mensen om je heen ook eens wat vaker een complimentje, of je ze nu kent of niet.
Hou 30 dagen lang een “Dankbaarheidsdagboek” bij: Dr. Hasset stelt voor dat je elke dag in een speciaal daarvoor uitgezocht opschrijfboekje of schrift drie dingen opschrijft waar je dankbaar voor bent. Dat mogen hele kleine dingetjes zijn, zoals blij met iemand die naar je glimlachte, blij dat een vriendin belde, de zon die zo heerlijk op je gezicht scheen vanochtend, of dat je je goed genoeg voelde om een wandelingetje te maken; maar ook grote, zoals ‘Ik ben dankbaar voor mijn kinderen’.
Doe het elke dag op ongeveer dezelfde tijd, dat werkt het beste en probeer erbij te glimlachen wanneer je het opschrijft. Je kunt het heel uitgebreid opschrijven, maar als je weinig tijd hebt kan het ook in een regel.
Het moeten elke dag nieuwe dingen zijn. Dus als je al eens je kinderen hebt gebruikt, of het lekkere zonnetje, dan mag je dat de dag erna niet meer gebruiken. Dat wordt na enkele dagen al best lastig, waardoor je gedwongen wordt om overdag heel mindful bezig te zijn om de mooie, fijne of leuke dingen om je heen op te merken. Daardoor zal je veel meer dingen in je leven gaan waarderen.
Reserveer elke week een tijdsblok van een tot acht uur; een halve dag is perfect. Gebruik deze tijd exclusief voor jezelf en voor je eigen plezier. Probeer hier niks tussen te laten komen. Doe iets wat je fijn vindt. Lees bijvoorbeeld lekker je boek, ga schilderen als je daarvan houdt, uitgebreid in bad, of boek een massage of pedicure. Gewoon iets voor jou alleen, en geniet er heel bewust van.
Oefen bewuste vriendelijkheid: Elke dag doen we waarschijnlijk een paar aardige dingen voor een ander, maar doordat we er niet bewust mee bezig zijn hebben we helemaal niet meer in de gaten wat dit voor doet en hoezeer het door de ander wordt gewaardeerd. Doe een week lang elke dag iets aardigs voor jezelf, voor een bekende en voor een vreemde. Als je dit doet, kijk de ander dan in de ogen en ben vriendelijk. Verwacht geen tegenprestatie, maar neem het wel bewust waar als de ander dankbaar is. Als je iets aardigs voor jezelf doet realiseer je dan hoe belangrijk het is om goed voor jezelf te zorgen en aardig voor jezelf te zijn.
Schrijf een weeklang op welke aardige dingen je die dag hebt gedaan en schrijf er ook bij welk gevoel je erbij had.
Schrijf een weeklang elke dag drie dingen op die goed gingen die dag. Ook dit mogen weer heel kleine dingen, maar ook grote zijn. Focus er niet alleen op wát er goed ging, maar ook waardóór ze goed gingen. Schrijf dit er ook bij. Ook wat je er zelf eventueel aan gedaan hebt om te zorgen dat het goed ging.
Maak een ‘spaarvarken’. Denk elke avond na welke personen, dingen of gebeurtenissen jou die dag gelukkig hebben gemaakt. Maak desnoods een lijstje en kies er dan eentje uit waarbij je even een momentje bewust nageniet. Waarom was dit bijzonder voor je?
Beschrijf nu dit moment op een notitieblaadje. Gebruik genoeg details dat je later weer meteen weet waarover dit ging. Schrijf er de datum bij, vouw het papiertje op en stop het in het spaarvarken. Doe dit 30 of 60 dagen lang.
Aan het eind van die periode maak je je spaarvarken open en lees je al je briefjes. Als het goed is herinner je je meteen weer welke dingen je gelukkig hebben gemaakt in de afgelopen periode. We zijn een beetje het vermogen verloren om ons gelukkige momenten terug te halen. Op of andere manier denken we gemakkelijker terug aan de negatieve gebeurtenissen. Met de methode van het spaarvarken zijn we ons niet alleen elke dag wat bewuster van de dingen die ons blij maakten, maar ook aan het einde van de periode, wanneer we alles nog eens overlezen en het een beetje opnieuw beleven.

Dr Hasset heeft míj overtuigd. Ik ga het binnenkort proberen. Wie doet er met me mee?

De inhoud van mijn blogs mag niet beschouwd worden als een medisch advies, diagnose of behandeling. Het is alleen bedoeld als informatie en geeft slechts mijn mening weer.

Wil je dit artikel delen of gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of website? Dat is prima, zolang je de volgende zin en een werkende link naar mijn website (www.boek-en-steun.nl) plaatst:
“Door Anna Raymann, auteur van:
“Lieve help! Steunen en gesteund worden bij chronische pijn en ander onzichtbaar leed”

Meer blogs vind je hier