Hoe overleef ik de Kerst als chronisch pijnpatiënt?
KERST
Of je er nu van houdt of niet, er valt nauwelijks aan te ontkomen: kerst is in aantocht. Iedereen heeft zijn eigen invulling van de kerstgedachte, maar voor velen is het toch vooral het feest van verbondenheid. Het is het gezelligheidsfeest bij uitstek, waarbij we de banden met onze familie en vrienden weer eens extra aanhalen.
Volgens de Libelle
Als we de bladen moeten geloven gaat het als volgt: wij, als gastheer en -vrouw hebben het huis niet alleen van binnen en van buiten versierd én opgeruimd én schoongemaakt, maar daarnaast ook de logeerkamer in orde gemaakt, een joekel van een kerstboom gekocht en mooi opgetuigd, en heel veel lekkers in huis gehaald. We hebben onszelf én de kinderen in onze meest feestelijke outfit gehesen, net als onze gasten dat hebben gedaan. Onder de boom liggen de mooiste en orgineelste cadeaus die we voor elkaar hebben gekocht. Laat het feest maar beginnen……………!
Hoe gaat het in de praktijk?
Ik, als chronisch pijnpatiënt, heb met kerst óók behoefte aan verbinding met mijn familie en vrienden. Maar aan bovenstaande voorwaarden kan ik onmogelijk voldoen. En ik neem aan dat dit evengoed voor jullie geldt. Want wat is de werkelijkheid voor de meeste pijnpatiënten?
- Heb je schoolgaande kinderen? De scholen hebben vakantie, dus de kinderen zijn de hele dag thuis. Dat is op zich al een behoorlijke extra belasting.
- Ben je al grootouder? De kleinkinderen hebben wel zin in een logeerpartijtje.
- Woon je misschien wat verder weg van je kinderen? Dan komen ze met kerst vast graag met hun hele gezin bij je logeren.
Allemaal hartstikke leuke dingen in het kader van die verbinding. Maar het vergt nogal wat aan voorbereiding en ook tijdens het kerstfeest zelf kunnen we nu eenmaal niet aan alles meedoen, zoals we dat graag zouden willen. Het is voor een sterk en gezond persoon al super vermoeiend wanneer je je huis schoon wilt hebben, veel extra boodschappen in huis moet halen, moet zorgen voor een warme kerstsfeer met een boom en andere versieringen, en ook nog eens de feestelijke kleding in de kast wilt hebben hangen.Voor iemand die elke dag moet dealen met pijn, en beperkingen heeft die daar het gevolg van zijn, is dat een ondoenlijke taak.
Hoe pakken we het aan?
Hoe kunnen we er toch een mooi feest van maken zonder er zelf aan onderdoor te gaan en nog dagen na de kerst de rekening te moeten betalen?
Laten we eerst eens kijken waarom het vaak mis gaat, want ja, dat gebeurt helaas maar al te snel. Het begint er mee dat er van tevoren al van alles gedaan moet worden. Je staat er dan vaak alleen voor en eigenlijk zou je hulp goed kunnen gebruiken. Maar het is nu eenmaal super onpraktisch, vervelend en frustrerend om voor elke kleinigheidje hulp nodig te hebben, die dan sowieso niet in de buurt is op het moment dat je dat klusje wilt of zou moeten doen. Dus doe je het maar even ‘snel’ zelf. Maar vele van kleinigheidjes bij elkaar samen zijn gewoon te veel. Dan ga je al meteen o zo gemakkelijk over je grenzen heen. Met als gevolg dat je al gevloerd bent en dan hebben we het alleen nog maar over de voorbereidingen gehad!
De kerstdag(en) zelf
Op de dag dat je met je familie en/of vrienden het kerstfeest viert is het nog veel moeilijker om jezelf op tijd terug te fluiten.
Want ja, het is zo gezellig. En ja, je bent een spelbreker als je nu zegt dat je eigenlijk moet gaan liggen. ‘Nee, het gaat nog prima’, zeg je daarom als de ander je voorzichtig vraagt of je niet te veel doet. Want het komt zo zelden voor dat je allemaal samen bent, en je bent toch al zoveel alleen door die stomme pijn, en het is maar één keer in het jaar kerst, en je wilt toch niet ergens alleen gaan liggen terwijl de rest plezier heeft, en…………je ziet dus wel waar het schip zal stranden. Tja, of dat nu verstandig is?
Maak een goede afweging
Als je in een zodanige conditie bent dat je er mee wegkomt, dat je hoogstens een paar dagen na kerst wat meer rust moet houden, dan kan je besluiten dat je het de schade wel waard vindt.
Velen van ons komen er echter niet zo gemakkelijk vanaf. Als het schip dan halverwege de dag strandt, dan is het ook echt einde kerst 2019. Dan is het over en sluiten voor jou. En met voor straf waarschijnlijk veel meer pijn dan normaal, zó langdurig, dat je blij mag zijn als je tegen oudejaarsavond weer een beetje opgeknapt bent.
Of schets ik het nu te somber? Misschien wel. Maar ik denk dat je toch maar beter een verstandige koers uitzet, zodat je dit jaar optimaal kunt gaan genieten van de kerst.
Ik heb een paar adviezen op een rijtje gezet:
Plan goed: schrijf van elke activiteit en per dag op wat er moet gebeuren
Pas je tempo aan, en wissel activiteiten en rust goed af
Prioriteer: maak voor jezelf duidelijk wat voor jou het belangrijkste is en ga daarvoor.
Zorg in deze periode nog beter voor jezelf.
Dat betekent:
- Probeer tijdens deze hele maand extra goed te slapen. Ga op een vaste tijd naar bed en ontspan voor het naar bed gaan. Te weinig slaap levert meer pijn op, zo simpel is het.
- Zorg ook dat je gezond en regelmatig eet. Probeer zo min mogelijk suiker te eten (suiker gééft niet, maar kóst energie- in tegenstelling tot wat men vroeger vaak dacht- inmiddels weten we beter), en eet geen zware maaltijden. Probeer het alcoholgebruik te matigen.
- Als je nog rookt weet je vast stiekem al best wel dat dit voor iemand met chronische pijn nóg slechter is dan voor een ‘gezond’ iemand. Probeer nu vast te minderen (binnen roken kan sowieso echt niet meer, en voor buiten roken is het nu toch te koud), en neem je voor om met ingang van het nieuwe jaar écht te gaan stoppen.
Vraag om hulp.
Vraag iedereen om hulp bij de voorbereidingen. Ik weet dat het moeilijk is. Zeker als je er naast zit, instructies moet geven en verder toekijken. Dan voel je je nog ellendiger. Organiseer het anders. Schrijf vandaag alvast alle klussen die moeten gebeuren uit. Bedenk bij elk ding apart of het echt heel belangrijk is voor jouw of jouw familieleden. Zo niet, dan schrap het maar gelijk. De rest splits je uit naar alle sub-taakjes. Ik durf te wedden dat daar een heleboel klusjes zitten die jij prima kunt doen (cadeaus online shoppen, menu uitzoeken, eten bestellen, kerstlampjessnoeren uit elkaar halen- ik verzin maar wat).
Zet er eventueel al de namen achter, dan weet iedereen waar hij of zij aan toe is en wat er van hem of haar wordt verwacht.
(Of lees mijn blog: ‘Vind jij om hulp te vragen ook zo moeilijk?’ )
De aankopen: boom en versiersels, cadeautjes en eventueel nieuwe kleding
Lees hiervoor mijn eerdere blog: ‘Lieve help! De feestdagen komen er aan!
Mag het een onsje minder?
Ga voor kwaliteit. Kies bijvoorbeeld voor minder gasten, eten, cadeaus, tijdsduur, lengte van de logeerpartij, of van het diner, of van de tijd dat het bezoek duurt.
Stel ook je eigen verwachtingen bij. Als je nog steeds, ondanks je chronische pijn, een perfectionist bent, dan zul je nu toch echt –uit zelfbescherming- moeten proberen om dit enigszins los te laten. Dat kan namelijk alleen maar tot teleurstelling en frustratie leiden, en daar word je ook echt niet vrolijker van.
En weet je, de winkels hebben tegenwoordig zulke lekkere kant- en- klaar schalen die je alleen maar in de oven hoeft te schuiven, of uit de diepvries te halen en geen hond proeft dat je dat niet zelf hebt klaargemaakt. En het hoeft ook echt niet extra duur te zijn. Lidl bijvoorbeeld heeft echt de heerlijkste spullen (ik heb ze al uitgeprobeerd en ze staan van de week weer op mijn boodschappenlijstje; sssttt, niemand zeggen hoor).
Realiseer je dat niemand de eisen voor die dag zo hoog opstelt als jijzelf, dus doe jezelf een plezier, en doe wat minder moeilijk. Kan best! Je liefde tonen aan je dierbaren zit hem echt niet in ingewikkelde recepten of moeilijk te vinden cadeaus.
Activiteiten en rust afwisselen
Ja, ik weet dat je dat wel weet. Maar omdat het op zulke dagen extra moeilijk is vertel ik het je toch nog maar eens. Zorg dat er een plek is waar jij je regelmatig even terug kunt trekken. Misschien je slaapkamer, misschien een andere ruimte. Maak het er in elk geval gezellig en comfortabel met kussens en dekens. Leg er een boekje of tijdschrift neer, of zorg dat er wat rustige muziek voorhanden is (b.v. op de Iphone met oordopjes), misschien een film op je Ipad, of Netflix op je laptop. Als je alleen bent kun je wellicht ademhalings- ontspannings- of meditatieoefeningen doen. Als je behoeft hebt aan gezelschap wil er vast wel iemand bij je komen zitten. Als je zelf te gast bent in andermans huis, regel van tevoren met de gastvrouw of -heer of er zo’n plek voor jou beschikbaar kan worden gemaakt. Geneer je hier niet voor. Een goede gastvrouw (of heer) zal dit met alle plezier voor je in orde maken.
Toni Bernhard, de chronische zieke psychologe uit Californië, schrijft het volgende in een van haar blogs:
Zij bepaalt van tevoren: wat zijn nu de belangrijkste momenten van het bezoek van mijn kinderen en kleinkinderen:
- De gezellige eerste gesprekken wanneer iedereen arriveert
- Meer gezellig samen kletsen, en wat hapjes, in aanloop naar het diner
- Het diner
- De gezelligheid na het diner
Ze weet dat het veel te veel voor haar is om bij allevier deze ‘momenten’ te zijn. Daarom heeft ze voor zichzelf twee van deze
gezelligheids’periodes’ uitgekozen die ze echt heel graag wil meemaken, bij de aankomst en bij het diner zelf. Tijdens de andere twee zal zij zich terugtrekken in haar slaapkamer. Dat vindt ze helemaal niet leuk, natuurlijk niet, maar het is het compromis waarvan ze geleerd heeft dat ze daar uiteindelijk het beste mee af is. Van die twee tijdspannes waarbij ze deel van het gezelschap is kan ze dan optimaal genieten.
Ik hoop dat al deze tips ook voor jou van de kerst een warm en gezellig feest gaan maken, zonder dat je daar nog dagenlang van moet bijkomen. (Nu nog even goed opletten dat ik me er ook zelf goed aan houd -;)
Alvast heel fijne dagen gewenst!
Ideeën voor cadeau’s,ook om zelf te vragen, vind je hier