Waarom het weten van een oorzaak en een diagnose bij langdurige pijn vaak niet belangrijk is.

Heel vaak lees ik verhalen van patiënten met uitgebreide diagnoses. Even zovelen zijn eindeloos op zoek naar zo’n vaststelling. Dat is logisch en alleen maar menselijk. Men wil weten waar de pijn vandaan komt, wat er in het lichaam gebeurd is en waardoor die ellendige pijn veroorzaakt wordt.

Toch is het goed om te beseffen dat zo’n diagnose lang niet altijd helpt bij het aanpakken, verminderen, oplossen van de pijn. Dat de oorzaak van de pijn niet meer aanwezig is en dat deze vaak ook niet meer van belang is. Veel mensen met pijn kost het grote moeite om het zoeken naar de oorzaak en de diagnose los te laten. In dit verhaal wil ik jullie uitleggen waarom je meestal beter af bent wanneer je je eindeloze, en vaak hopeloze zoektocht, die nergens naar leidt, durft te beëindigen en je gaat bezig houden met de reden van het áánhouden van de pijn. Datgene dat jouw pijn in stand houdt, dat hem chronisch heeft gemaakt, dáárin zit de sleutel naar een verbetering en een oplossing.

Ik heb het dan met name over nietszeggende diagnoses als:

• Degeneratie van een tussenwervelschrijf
• Degeneratie van een gewricht
• Een versleten gewricht
• Een versleten tussenwervelschijf
• Een uitpuilende tussenwervelschijf
• Een been is langer dan het andere en daardoor staat je bekken scheef.

FEITEN
Als men 100 mensen zonder pijn in een MRI legt zal bij 29-76 van hen (dat is afhankelijk van de leeftijd) een hernia of andere afwijkingen te zien zijn! Let op: deze mensen hebben geen klachten!
Voor een onderzoek maakte men van 63 mensen zonder pijn een MRI van de nek. 25% van de proefpersonen onder de 40 hadden versleten of vernauwde tussenwervelschijven, en van >40 jarigen had meer dan 60% versleten tussenwervelschijven.

Dit is een grafiek van de resultaten van de MRI’s van mensen ZONDER klachten.
Je ziet dat van de 50 jarigen 80% een of meer versleten tussenwervelschijven heeft.

Op deze grafiek zie je de resultaten van de MRI’s van mensen ZONDER klachten.
Je ziet dat men bij maar liefst 60% van de 50-jarigen een uitpuilende tussenwervelschijf heeft waargenomen!

MRI MINDER WAARDEVOL DAN ALTIJD WERD GEDACHT
Begrijp je nu dat wanneer er uit de MRI van iemand met pijn de uitslag ‘versleten tussenwervelschijf’ komt, deze diagnose eigenlijk zinloos is? Men neemt dan voetstoots aan dat de pijn door die gedegenereerde tussenwervelschijf veroorzaakt wordt, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn, het is een wilde gok. Uiteindelijk hebben meer dan de helft van het aantal leeftijdsgenoten versleten tussenwervelschijven en die hebben helemaal nergens last van. Net als dat je huid in de loop der jaren minder strak wordt en je haren grijzer worden, zo veroudert de binnenkant van je lichaam ook. Dat is heel normaal, en dat hoeft helemaal geen klachten te geven.
Bovendien, wat heb je aan zo’n diagnose? Je kunt er helemaal niks mee. Operaties waarbij men twee tussenwervels aan elkaar zet (een fusie) hebben een uiterst lage successcore. Patiënten krijgen dan uiteindelijk de diagnose FBSS (Failed Back Surgery Syndrom- oftewel mislukte rugoperatie syndroom). Ook weer zo’n nietszeggende vaststelling, die niets meer of minder wil zeggen dat de patiënt na de operatie dezelfde of zelfs meer pijn heeft dan tevoren. Uiteraard is het wel zaak dat ernstige oorzaken zoals een groeiende tumor die op een zenuw drukt uitgesloten moeten worden.

WAAROM?
Waarom worden er toch nog zo veel MRI’s voorgeschreven, vraag je je misschien af. En waarom vertelt mijn dokter mij deze ‘diagnose’ dan? Daar zijn meerdere redenen voor. Ten eerste weten ook heel veel artsen heel weinig over chronische pijn. In hun opleiding horen ze er nauwelijks over. In de opleiding van dierenartsen worden meer uren aan pijn besteed dan in de medicijnenstudie van onze toekomstige artsen. Ze verkeren daadwerkelijk nog in de ouderwetse veronderstelling dat een MRI opheldering altijd kan gaan bieden. In de tweede plaats zijn er artsen, die wel op de hoogte zijn van de geringe meerwaarde van een MRI, maar zelf ook met hun handen in het haar zitten met betrekking tot al die patiënten, die op hun spreekuur komen met pijn die maar niet overgaat. Door de patiënt door te sturen voor een MRI of naar een neuroloog is voor hen het probleem, in elk geval voor een hele tijd, weer opgelost. Tenslotte zijn wij, patiënten zelf schuld. Wij zijn zo fanatiek op zoek naar een oorzaak en willen zo graag een diagnose horen, dat de arts maar al te bereid is om een constatering als degeneratie of slijtage van een tussenwervelschijf aan ons door te geven en ons daarmee in dat opzicht tevreden te stellen.

WAT HOUDT JOUW PIJN IN STAND?
Veel belangrijker om te weten te komen is waarom de pijn in jouw geval chronisch is geworden. Waarom is jouw alarmsysteem overgevoelig geworden. Als je dat kunt ontdekken heb je ook de sleutel tot pijnvermindering in handen.

Mogelijke oorzaken kunnen lichamelijk zijn (als de pijn heel hevig en langdurig is geweest), maar vaker spelen psychologische, sociale, en soms zelfs genetische factoren een belangrijke rol. Zo kunnen jouw gedachten over de pijn en de oorzaak ervan de pijn verergeren en in stand houden. Net als je angsten, je gevoelens en je emoties dat kunnen. Evenals je kennis over pijn en hoe je er mee omgaat, je karakter en opvoeding, en zelfs de contacten met je partner, je kinderen, je arts, je baas en je vrienden.

SENSITISATIE
Alles wat je zegt, denkt, en hoort kan aan je brein de boodschap geven dat je hoofd, rug, nek, knie of buik in gevaar is, en het verstuurt die boodschappen dan in de vorm van pijn. Terwijl de oorspronkelijke beschadiging al lang genezen is. Die overgevoeligheid voor prikkels van het zenuwstelsel wordt sensitisatie genoemd.

Chronische pijn kan ook ontstaan wanneer er helemaal geen beschadiging heeft plaatsgevonden. Het brandalarm blijft dan bij wijze van spreken steeds maar afgaan, terwijl er helemaal geen brand is. Soms is er dan wel sprake geweest van lichamelijke of mentale overbelasting. Ook kan een trauma of pijn uit het verleden ervoor zorgen dat je chronische pijn ontwikkelt. Daarnaast kunnen angst, depressiviteit, stress, werkdruk, perfectionisme, overmatig piekeren, en negatieve emoties zoals verdriet en eenzaamheid een rol spelen.

COMPLEX
Chronische pijn is een ingewikkelde combinatie van processen in hersenen en lichaam. Veel huisartsen en therapeuten hebben niet de opleiding gehad om er op de juiste manier mee om te gaan.

Zoals aan het begin van dit blog al uitgelegd heeft het geen zin om te blijven zoeken naar de bron van de pijn, wanneer levensbedreigende oorzaken zoals een tumor, zijn uitgesloten. De oorzaak van chronische pijn is bovendien vaak een optelsom van verschillende factoren. Voor patiënten is het veel belangrijker om te ontdekken wat die pijn in stand houdt en zo díe factoren te vinden, die hun pijn weer kunnen doen afnemen. Omdat het zenuwstelsel zo overgevoelig geworden is dat het maar pijnprikkels blijft afvuren, ook al is er helemaal geen bedreiging meer, zal je dát moeten gaan aanpakken.

Er zijn tientallen opties bekend waarmee je chronische pijn kunt gaan verminderen. De echte en definitieve oplossing zit altijd in een optelsom van die opties. Welke stapjes dat voor jou zijn, dát is waar je achter moet zien te komen, want die stapjes zijn voor ieder mens weer anders.

STAPJES
In mijn boek ‘Overleven met chronische pijn’ worden een groot aantal van deze stapjes beschreven. Elk apart bieden ze geen volledige oplossing, maar een aantal bij elkaar kan het probleem voor een pijnpatiënt aanzienlijk verlichten. Het zijn stapjes die je niet van je arts of je therapeut aangeboden krijgt. Stapjes die je zelf kunt en zult moeten zetten. Stapjes die je dagen leuker en gemakkelijker zullen maken en je leven meer zin gaan geven, ondanks je pijn. Stapjes, die elk misschien maar enkele procenten winst opleveren, maar bij elkaar opgeteld, een reuze verschil kunnen maken. Misschien zorgen je medicatie, die de scherpe randjes van de pijn weghaalt, en je fysiotherapiebehandelingen samen voor 35 % pijnvermindering. Maar als je daar de procenten van een aantal aanpassingen, die je zelf doet bij optelt, kom je mogelijk wel tot 75%. Dat kan dus levensveranderend zijn!
Zelf heb ik op deze manier 75% van mijn pijnklachten kunnen verminderen en is het me gelukt om de pijn niet langer mijn leven te laten bepalen.

Een eerder blog over sensitisatie vind je hier
Een eerder blog over trauma’s uit het verleden vind je hier

De inhoud van mijn blogs mag niet beschouwd worden als een medisch advies, diagnose of behandeling. Het is alleen bedoeld als informatie en geeft slechts mijn mening weer.

Meer blogs vind je hier

Ga (net ruim 2000 anderen) ook eens naar de Facebookpagina van Boek-en-steun, like ons en blijf op de  hoogte van alle nieuws, tips en adviezen.
Ook is er de Besloten Facebook-groep; Chronische pijngroep Boek-en-steun, waar je met bijna 4000 lotgenoten kunt chatten, vragen kunt stellen en steun kunt geven en krijgen.

Wil je dit blogartikel delen of gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of website?
Dat is prima, zolang je de volgende zin en een werkende link naar mijn website (www.boek-en-steun.nl) plaatst:
“Door Anna Raymann, auteur van: ‘Overleven met chronische pijn‘ en ‘Lieve Help! ”
Meer blogs vind je hier